In deze rubriek wordt iemand met een passie voor het Brabants voorgesteld. Dit keer is het de beurt aan Jos van den Broek, directeur van BrabantKennis.
Wat betekent dialect voor mij?
Dialect is zoveel meer dan 'anders praten' – het is een stukje Brabant dat je met je meedraagt, waar je ook gaat! Het Brabants heeft een ritme dat direct een gevoel van thuis oproept. Dialect draagt verhalen, humor en geschiedenis in zich. Grappig genoeg ontdekte ik dat pas echt toen ik voor m'n studie Brabant achter me liet – soms moet je even weg om het weer te waarderen.
In onze verkenning Brabant (weer) Toekomstverliefd keken we met een hoopvolle blik naar wat onze provincie te wachten staat. Dialect kan daarin zowel een anker als een brug zijn: het houdt vast aan herkenning en verbinding, maar ontwikkelt zich ook mee met de tijd. Wat blijft, en wat verandert? Net als bij andere culturele uitingen zie je bij dialect zowel behoud als vernieuwing.
Tekst loopt door onder de foto.
Mijn werkzaamheden rondom dialect
In mijn werk bij BrabantKennis duiken we in de verhalen en toekomst van Brabant. Dialect speelt daarin een rol. In onze podcast Hoe Een Koe Een Haas hebben we bijvoorbeeld een aflevering gemaakt met een dialectexpert over het Brabants. Hoe verandert het? Welke woorden verdwijnen, en welke blijven? Tijdens onze carnavalsafleveringen merkte ik ook dat ik steeds platter ging praten, niet direct in dialect maar wel Brabantser. Daarnaast kom ik dialect soms tegen in gesprekken over identiteit, cultuur en erfgoed.
Daarnaast raakt dialect aan de thema’s uit onze verkenning Bubbels en Breuklijnen. Wie spreekt dialect, en wie niet? Verbindt dialect mensen, of sluit het soms ook uit? Hoe verschillend wordt er binnen Brabant over erfgoed gedacht? Dialect is een van die dingen die vanzelfsprekend lijken, maar in gesprekken over identiteit en de toekomst steeds opnieuw betekenis krijgen.
Mijn favoriete Brabantse woord of uitdrukking
Meer dan een specifiek woord zit Brabants voor mij ook in een soort van gemoedelijke taal van plat praten. Maar als ik dan toch een woord moet kiezen dan vind ik Traktement wel heel mooi. Het geeft eigenlijk aan dat je zakgeld gebruikt kan worden om te trakteren. Tenminste, dat lees ik er dan in.
Het vertelt in één woord een compleet verhaal: je zakgeld is niet alleen voor jezelf, maar juist om anderen mee te verrassen en verwennen. Brabantse gulheid verpakt in één woord – hoe mooi is dat?
Wil je meer weten over BrabantKennis? Bezoek dan de website.
